เป็นการเข้าสอนให้เขาจับปลา ไม่ได้เอาปลาไปให้เขากิน มันไม่ใช่การไปถึงแล้วเอาเงินไปบริจาค แต่เราไปขลุกไปใช้เวลาเข้าไปอยู่กับชุมชนที่เราดูแลอย่างใกล้ชิด สอนวิธีทำธุรกิจ ดูตั้งแต่ผลิตภัณฑ์ของชุมชนตรงตามความต้องการของลูกค้ามั้ย การออกแบบเป็นอย่างไรโดนใจมั้ย แพ็กเกจจิง โลจิสติกส์ การหาวัตถุดิบ การหาคนมาซื้อ การทำการสื่อสารต่าง ๆ แล้วแต่ว่าเขาต้องการอะไรตรงนั้น เราดูให้อย่างละเอียทั้งหมด เพื่อให้เขาไปต่อได้จริง ๆ เป็นการทำด้วยกัน ทำด้วยความจริงใจไปด้วยกัน”

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

เป็นคำตอบจาก “เต้ง-พิชัย จิราธิวัฒน์” กรรมการบริหาร กลุ่มเซ็นทรัล เมื่อถูกถามถึงสิ่งที่กลุ่มเซ็นทรัลต้องการจากโครงการ “เซ็นทรัล ทำ”ทำด้วยกัน ทำด้วยใจ (CENTRAL THAM) คืออะไร? ซึ่งเขายังอธิบายเพิ่มเติมถึงความสำเร็จของโครงการนี้ ที่วัดได้จากคนในพื้นที่ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีรายได้มากขึ้น มีความสุขยิ้มหัวเราะกันมากขึ้น ที่สำคัญคนหนุ่มสาวลูกหลานที่ออกไปทำงานในกรุงเทพฯ เริ่มทยอยกลับมาทำงานที่บ้านเกิดกันมากขึ้น

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

นับเป็นเวลากว่า 7 ปีแล้ว ที่ “เซ็นทรัล ทำ” ทำด้วยกัน ทำด้วยใจ ดำเนินกิจกรรมการลดความเหลื่อมลํ้า โดยการสร้างโอกาสและการเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ผ่านกลยุทธ์หลากหลายมิติ เช่น การส่งเสริมด้านการศึกษา สร้างอาชีพให้คนพิการ ควบคู่การพัฒนาเศรษฐกิจและการเติบโตของชุมชนด้วยการสร้างอาชีพ ทำให้มีรายได้ที่มั่นคง แบ่งปันความรู้และทักษะต่าง ๆ ตลอดจนสนับสนุนช่องทางการขายและสื่อสารทางการตลาด พร้อมการดำเนินธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบ ลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม ด้วยแนวทางการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก อนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

ชุมชนต้องแข็งแรง

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

 “การทำงานร่วมกับชุมชน เราจะลงพื้นที่ไปอยู่ ไปกินนอนกับเขา เพราะไม่อย่างนั้นเขาจะไม่เชื่อใจเรา ช่วงแรกชาวบ้านจะกังวลว่าเซ็นทรัลจะมาทำอะไรกับเขา เพราะที่ผ่านมาเขาโดนมาเยอะ ตรงนี้เราก็จะต้องทำให้เขาเห็นว่าเราต้องการมาช่วยเหลือจริง ๆ ส่วนเรื่องของวิธีที่ใช้ในการเลือกพื้นที่นั้น เราจะมีทีมจากเซ็นทาราเข้าไปสำรวจและประเมินก่อนในเบื้องต้นว่าชุมชนใด หรือโรงเรียนใดมีความน่าสนใจและชุมชนนั้นก็จะต้องแข็งแรง เพราะถ้าเราเข้าไปแล้วเขาไม่แข็งแรง เดี๋ยวจะเกิดปัญหาทะเลาะกันเรื่องของผลประโยชน์ในระยะยาว” พิชัย กล่าว

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

พิชัย เล่าต่อว่า เมื่อถึงเวลาที่ต้องลงไปในพื้นที่ จะมีการเรียกรวมตัวคนในชุมชนมาทั้งหมด เพื่อพูดคุยถึงปัญหา สาเหตุ และแนวทางในการแก้ไขที่ทางทีมเซ็นทรัลวางแผนมาให้ จากนั้นจะให้เวลาฝั่งชุมชนกลับไปหารือร่วมกันเพื่อตัดสินว่าจะเข้าร่วมโครงการเซ็นทรัล ทำ หรือไม่ หากตอบรับที่จะเข้าร่วม ก็จะต้องมาเริ่มวางแผนในการทำงานไปทีละขั้นตอน อาทิ “ชุมชนเกษตรอินทรีย์วิถีชีวิตยั่งยืน” แม่ทา อ.แม่ออน จ.เชียงใหม่ ที่ร่วมกับมูลนิธิสายใยแผ่นดิน สนับสนุนโครงการด้านเกษตรอินทรีย์เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกร
รุ่นใหม่มีบทบาทขับเคลื่อนการทำเกษตรกรรมอย่างยั่งยืน นอกจากเป็นแหล่งเพาะปลูกผลผลิตอินทรีย์ที่มีคุณภาพจากต้นทางแล้ว กลุ่มเซ็นทรัลยังเข้าไปช่วยเหลือชุมชนด้านการพัฒนาผลผลิต การรับซื้อ การสร้างแบรนด์ การออกแบบบรรจุภัณฑ์ และการสนับสนุนช่องทางการจัดจำหน่าย ซึ่งช่วยเพิ่มรายได้ให้กับชุมชน

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

สร้างศูนย์เรียนรู้ต่อยอดชุมชน

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

ในแต่ละจังหวัดที่ “เซ็นทรัล ทำ” ได้เข้าไปพัฒนา จะมีการตั้งศูนย์การเรียนรู้สำหรับการถ่ายทอดองค์ความรู้จากคนในชุมชนนั้น ๆ ส่งต่อไปยังผู้ที่สนใจมาศึกษาดูงานจากจังหวัดอื่น ๆ ให้เป็นประโยชน์ได้อีกต่อไป

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

“เมื่อชุมชนแข็งแรงแล้ว เราจะทำศูนย์การเรียนรู้ให้คนที่สนใจเข้ามาศึกษา ซึ่งที่ผ่านมาได้ผลตอบรับดีมาก เพราะคนเริ่มมาเรียนรู้เยอะ เครือข่ายมันก็จะกระจายเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เพราะคนในชุมชนเขาเป็นครูแล้ว สอนคนอื่นต่อได้ เมื่อก่อนเขาเป็นลูกศิษย์ผม ตอนนี้เก่งกว่าผมอีก เราอาจไม่ต้องขยายโครงการให้ครบทั้ง 77 จังหวัด เราทำแค่ที่ศักยภาพจะทำไหว แล้วมันออกมาดีทั้งหมด เพราะเราเชื่อในคุณภาพ เราไม่เชื่อในปริมาณ ตอนนี้เราทำโครงการในพื้นที่ต่าง ๆ ไปแล้วกว่า 44 จังหวัด และยังทยอยทำเรื่อย ๆ ในพื้นที่ที่มีความพร้อม” พิชัย กล่าว

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

ทำให้ลูกค้าซื้อเพราะสินค้าดี

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

เมื่อชุมชนแข็งแรง สินค้าแข็งแรง พร้อมแล้ว เรื่องของแพลตฟอร์มที่เชื่อมโยงระหว่างผู้ผลิตในชุมชนกับผู้บริโภคก็ถือเป็นสายพานสำคัญเช่นกัน ฉะนั้นเพื่อให้สายพานดังกล่าวสอดคล้องกับแนวคิดเรื่องความแข็งแรงของเซ็นทรัล ทำ จึงเกิดเป็นแบรนด์ “good goods” หรือ กุ๊ด กุ๊ดส์ ที่เป็นมากกว่าร้านจำหน่ายสินค้าทั่วไป แต่เป็นการผสมผสานระหว่างธุรกิจกับการส่งเสริมชุมชนได้อย่างลงตัว นอกจากจะสร้างรายได้ให้กับวิสาหกิจเพื่อสังคมแล้ว ยังเป็นการนำผลิตภัณฑ์จากภูมิปัญญาไทยมาปรับโฉมให้ทันสมัย เข้าถึงง่าย และตอบโจทย์ความต้องการของตลาดผู้บริโภค ที่ใส่ใจในสังคมและสิ่งแวดล้อม ผ่านกระบวนการที่ใส่ใจคุณภาพของสินค้า

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

“สำหรับ good goods เราเริ่มจากการตั้งชื่อที่คนเรียกง่าย ไม่ต้องไปตั้งชื่อให้มันน่าสงสาร ที่ลูกค้าจะซื้อเพราะช่วยชาวบ้าน แต่ซื้อเพราะสินค้ามันดี มีคุณภาพ แล้วค่อยมารู้ทีหลังว่ามันเป็นวิสาหกิจชุมชน ซึ่งรายได้ทั้งหมดกลับไปสู่ชุมชน 100% คนซื้อก็ต้องอยากซื้อแล้วเอาไปใช้จริง ๆ ไม่ใช่อยากซื้อเพราะช่วย แล้วเอาไปวางไว้ไม่ได้ใช้จริง แนวคิดตรงนี้ก็ทำให้เกิดเป็น good goods ขึ้นมา”

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

ยืนหยัดเอกลักษณ์ท้องถิ่น

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

พิชัย กล่าวต่อว่า นอกจากการสร้างอาชีพและสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นให้กับชุมชนแล้ว ขณะเดียวกัน ก็จะต้องดูเรื่องสิ่งแวดล้อมด้วย เนื่องจากพื้นที่ที่ทางเซ็นทรัลได้ลงไปดำเนินโครงการ ป่าไม้หลายแห่งโดนตัด ขยะเกลื่อน จึงเริ่มให้ความรู้เรื่องการรีไซเคิล การคัดแยกขยะมาอัพไซเคิลให้กับชุมชน ดังนั้น จะเห็นว่าสินค้าของ good goods จะมีเซคชันของสินค้าที่ผ่านกระบวนการผลิตจากการรีไซเคิลและอัพไซเคิล รวมถึงสินค้าปลอดสารพิษมาวางจำหน่ายด้วยเช่นกัน

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

“สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ เราต้องรักษาเอกลักษณ์ของชุมชนเอาไว้ ซึ่งแต่ละที่ก็จะมีเสน่ห์ที่ไม่เหมือนกัน อย่างแม่ทา เขาจะเป็นออร์แกนิก เขาไม่ต้องการความทันสมัยเข้ามาอยู่ในมือเลย ที่ชัยภูมิจะเป็นศูนย์เรียนรู้เรื่องอะโวคาโด ก็จะทันสมัยหน่อย ที่อยุธยาเมล่อน ก็จะดูดิบ ๆ หน่อย เพราะสิ่งแวดล้อมและคนแต่ละพื้นที่มีความแตกต่างกัน”

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

ใครถนัดอะไรก็ทำไป

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์

“เวลาทุกคนทำร่วมกัน อย่าเพิ่งไปหวังว่า ได้อะไร อยากให้มองใครถนัดทำอะไรก็ทำไป เดี๋ยวมันได้เอง ทำไปเถอะ เพราะคุณต้องเป็นตัวจริง สิ่งที่เราหวังก็คือผู้บริโภคได้ของที่ดี ผักผลไม้ที่เราปลูก เป็นของออร์แกนิก ปลอดสารพิษจริง ๆ ก็คือเราต้องการให้ลูกค้าเราได้บริโภคหรือใช้ของที่มันดี ถ้าถามว่าผลลัพธ์ที่ย้อนกลับมาคืออะไร ผมว่ามันทำให้สังคมของเราดีขึ้น ซึ่งจริง ๆ ถ้าเราทำอะไรด้วยความจริงใจ เดี๋ยวมันก็มีสิ่งดี ๆ กลับมาเอง อย่าไปหวังอะไร” พิชัย กล่าวทิ้งท้าย.

เซ็นทรัลทำทำด้วยกันทำด้วยใจเต้งพิชัยจิราธิวัฒน์เล่าเบื้องหลังสร้างชุมชนแข็งแรงเดลินิวส์