ช่วงปลายก.พ. ถึงเดือน มี.ค. 2568 ประเด็นดราม่าสุดๆ คือ “การบริหารกองทุนประกันสังคม” จากกรณีกลุ่มประกันสังคมก้าวหน้า ดันปรับสูตรคำนวณเงินบำนาญใหม่ หรือ “สูตรแคร์” ที่เพิ่งผ่านกรรมการประกันสังคม (บอร์ด สปส.) รวมถึงกรณี 2 สส.พรรคประชาชน มาตีปี๊บการซื้ออาคาร SKYY9 ราคาแพง เอื้อประโยชน์ใครหรือไม่ “คอลัมน์ตรวจการบ้าน” จึงต้องมาสนทนากับ ผู้นำกลุ่มประกันสังคม เพื่อคนทำงาน “มนัส โกศล” ประธานสภาลูกจ้างพัฒนาแรงงานแห่งประเทศไทย ที่มาวิเคราะห์ถึง 2 ดราม่าใหญ่สุดท้ายแล้วคนภาคแรงงานได้ประโยชน์หรือไม่  หรือจะกลายเป็นมรสุมการเมือง ต้องสู้คดีฟ้องร้องกันยาวนาน

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

โดย “มนัส โกศล” เปิดประเด็นเริ่มที่ “สูตรแคร์” ว่า เรื่องนี้ผู้ประกันตนติดตามอย่างใกล้ชิด เห็นว่ายังไม่ตอบโจทย์เท่าที่ต้องการ ให้มีการปฏิรูปบำนาญชราภาพ และเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา มีผู้ประกันตนกว่า 100 คนมาร้องจนจัดประชุมร่วมกว่า 40 สหภาพ บอกว่า “สูตรแคร์” ที่เอาค่าจ้างตั้งแต่แรกเข้าจนถึงงวดสุดท้าย มาคำนวณเฉลี่ยเป็นอัตราเงินชราภาพ ซึ่งจากข้อมูลผู้ประกันตนมาตรา 33 ปัจจุบัน กว่า 12 ล้านคน พบว่า มีคนที่ได้ค่าจ้างต่ำกว่า 10,000 บาท ประมาณ 4 ล้านคน ได้ค่าจ้างมากกว่า 10,000 บาท แต่ต่ำกว่า 15,000 บาท ประมาณ 4.3 ล้านคน และมากกว่า 15,000 บาทประมาณ 4 ล้านคน ถ้ารวมทั้งหมดแล้วใช้ “สูตรแคร์” เงินจะหายไปเลย

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

สิ่งที่คณะก้าวหน้าพยายามขับเคลื่อนเรื่องมาตรา 39 นั้น เรามีการแก้ไขผ่านการทำร่างพ.ร.บ.3 ขอ ซึ่งดีกว่าด้วยซ้ำ โดยเริ่มจากข้อเรียกร้องผู้นำแรงงาน และเครือข่ายยื่นหนังสือถึง “สุชาติ ชมกลิ่น” รมว.แรงงานในขณะนั้น และออกมาเป็นมาตรการ “3 ข.” คือ “ขอเลือก” รับเงินบำนาญชราภาพสามารถเลือกรับเป็นเงินบำเหน็จหรือบำนาญได้ ตามข้อกำหนด “ขอคืน” กรณีเกิดภัยพิบัติที่ส่งผลกระทบต่อผู้ประกันตนอย่างร้ายแรง สามารถขอรับเงินชราภาพบางส่วนได้ก่อนอายุครบ 55 ปี ตามข้อกำหนด และ “ขอกู้” ผู้ประกันตนสามารถนำเงินชราภาพบางส่วนใช้เป็นหลักประกันได้ โดยร่างพ.ร.บ.นี้ผ่านกฤษฎีกาแล้ว แต่เปลี่ยนรัฐบาล และ “พิพัฒน์ รัชกิจประการ” มาเป็นรมว.แรงงาน ซึ่งเห็นด้วยกับ 3 ข. แต่เมื่อสูตรแคร์ผ่านบอร์ดก็ต้องรอทำประชาพิจารณ์ก่อน

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

โดยสูตรที่เราพูดคือ มาตรา 33 อิงฐานเงินเดือนที่ 1.5 หมื่นบาท สูตรปัจจุบัน จะคิดค่าเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย คูณด้วย 20% เท่ากับ 3,000 บาท ส่วนสูตรที่เราเสนอ คือค่าเฉลี่ย 60 เดือน สุดท้าย คูณด้วย 30% เท่ากับ 4,500 บาท

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ทั้งนี้โซนยุโรปจะใช้ตัวคูณเป็นอัตราก้าวหน้า ส่วนอาเซียน 10 ประเทศที่มีประกันสังคมชราภาพ ผลงานวิจัยพบว่าจะดำรงชีพได้ ก็อยู่ที่ 40-60% ของเงินเดือน แต่เราอยู่ที่ 20% และขอปรับเป็น 30%

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ส่วนที่บอกว่า เปลี่ยนจากมาตรา 33 (เป็นแรงงานที่มีนายจ้าง) ไป มาตรา 39 (แรงงานที่หลุดออกจาก มาตรา33 แล้ว ส่งสมทบเองต่อ) จะได้บำนาญชราภาพ 39

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ทั้งที่จริง ควรจะสื่อเพื่อให้ผู้ประกันตนเข้าใจว่า เมื่อส่งมาตรา 33 ครบ 180 เดือน  อายุ 55 ปี เมื่อหลุดจากมาตรา 33 ก็ยังได้รับสิทธิประโยชน์ต่อได้ถึง 6 เดือน รวมถึงบำนาญชราภาพได้เรื่อยๆ แต่ที่ควรทำคือเมื่อรับบำนาญได้ 5 เดือน แล้ว เดือนที่ 6 ก็ค่อยไปเข้ามาตรา 39 ดีกว่า ถึงจะได้รับสิทธิ์ 6 กรณี รวมถึงฐานเงินเดือนบำนาญของมาตรา 33 บวกด้วยค่าเฉลี่ยอายุงานอีก 1.5 ไปเรื่อยๆ แต่คนไม่รู้ พอจะออกจากมาตรา 33 ก็ไปเข้ามาตรา 39 ทันที เพราะหวังว่าจะได้รับสิทธิ์ 6 กรณีทั้งๆ ที่ได้อยู่แล้ว แต่กลายเป็นว่าหลุด ไม่ได้บำนาญของมาตรา 33 ดังที่กล่าวข้างต้น สิ่งที่ได้ คือ เข้าสูตรคำนวณบำนาญของมาตรา 39 อิงฐานเงินเดือนที่ 4,800 บาท

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ดังนั้นเราจะยื่นสูตรที่คำนวณในร่างพ.ร.บ. 3 ขอ ให้รมว.แรงงาน และเลขาธิการสปส. นำไปทำประชาพิจารณ์ประกบกับ “สูตรแคร์” ที่ผ่านบอร์ด สปส. เข้าสู่การประชาพิจารณ์ 90 วัน

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

“การที่เขาออกมาพูดนั้นเราไม่ได้ว่าเขา แต่ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีที่ทำให้คนรู้ว่ากองทุนประกันสังคมเป็นอย่างไร ผู้ประกันตนมีสิทธิ์อะไร แต่ตอนนี้“สูตรแคร์” ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการรับฟังความเห็นมาก่อน แต่ฉบับที่มีการยกร่างขึ้นนี้ผ่านการรับฟังความเห็นผู้เกี่ยวข้องกว่า 5 เวทีแล้ว”  

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

@ มองเรื่องการลงทุน โดยเฉพาะการซื้ออาคารสกายไนน์ที่เป็นประเด็นดราม่าอย่างไร

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

การลงทุนของประกันสังคมผ่านกองทรัสต์ หรืออะไรก็แล้วแต่ คือ เนื่องจากอยู่ ๆ สปส.จะไปซื้อเองไม่ได้ ส่วนรายละเอียดตนตอบไม่ได้เพราะไม่ได้อยู่ในส่วนการลงทุน สำหรับที่มีการดรามาซื้อตึก จะมีเรื่องทุจริตคอร์รัปชั่นหรือไม่ มองว่า ตามกฎหมาย จะมีระเบียบขั้นตอนดำเนินงานอยู่ ยิ่งตอนนี้สมัยพัฒนา ข้อมูลหาง่ายตรวจสอบได้ จากการติดตามกองทุนสปส.มาก็จะมีเรื่องแบบนี้มาเสมอ ส่วนตัวก็ยังชื่นชมที่คณะประกันสังคมก้าวหน้าที่ตีข่าวเรื่องนี้ ทำให้ผู้ประกันตนให้ความสนใจติดตามการทำงานของประกันสังคม และติดตามสิทธิประโยชน์ของตัวเองมากขึ้น  

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

@ ได้ตั้งความหวังในการลงทุน เพิ่มดอกผลของสปส.อย่างไร

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

มีการคาดการณ์ว่าสังคมผู้สูงวัยจะมากขึ้นในไม่กี่ปีข้างหน้าเป็น 30 % ตอนนี้รมว.แรงงานก็มีนโยบายขยายมาตรา 33 จากเดิมเกษียณ 55 ก็ขยายไปเป็น 60 หรือ 65 ปี แต่ถามว่า กองทุนจะล้มหรือไม่ ก็มีรัฐบาลค้ำอยู่ แต่เราไม่คิดว่าจะให้ค้ำไปอย่างนั้น จึงต้องมีการลงทุน ซึ่งสูตรของสภาพัฒน์ คือ ต้องเป็นทรัพย์สินของเรา ซึ่งการลงทุนที่ดีคือตั้งธนาคารแรงงาน ผู้ประกันตนฝากเงิน กู้เงินได้โดยเอาเงินประกันสังคมที่ออมไว้มาค้ำประกัน ดีกว่ากู้ธนาคารพาณิชย์ที่กู้ยาก หรือสร้างโรงพยาบาล เองกองทุนค้ำส่งลูกหลานเรียนได้

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ส่วนการลงทุนความเสี่ยง จริงๆ ที่ผ่านมา แม้แต่กองทุนกบข.ก็มีการไปลงทุนและขาดทุน จึงพยายามคิดว่าจะลงทุนให้เสี่ยงน้อยสุด ตอนนี้ซื้อตราสารหนี้ ฝากธนาคาร ซื้อพันธบัตร แต่ได้ผลตอบแทนน้อย ราว ๆ 6-7 หมื่นล้านบาทต่อปี แต่คิดว่า รมว.พิพัฒน์ มีแนวคิดว่า ลงทุนได้กำไรสูง แต่มีความปั่นป่วนพอสมควร การเมืองเราไม่นิ่ง ต้องค่อยเป็นค่อยไป

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ดังนั้นมุมมองต่อการซื้อตึก ถ้ามองอย่างเป็นธรรมกับผู้บริหาร หรือบอร์ดในอดีต ผมต้องขอบคุณ หากไม่มีคนพวกนี้มานั่งบริหาร เงินกองทุนอาจจะไม่ถึง 2.6 ล้านล้านบาทด้วยซ้ำไป หากมีการไปลงทุนเสี่ยงท่ามกลางเศรษฐกิจโลกที่ระเนระนาด ตลอดจนสงคราม แต่ก็ยังมองว่าเพราะเขาลงทุนไม่เสี่ยง กองทุนถึงโตได้

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

@ การลงทุนสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยง มีอะไรติดใจ สงสัย หรืออยากเสนอแนะหรือไม่

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์

ต้องมีคณะกรรมการตรวจสอบ ติดตามการลงทุน ต้องใช้มืออาชีพ แต่ต้องให้ความเป็นธรรมเขา และอยากให้ผู้ประกันตนทุกคน ช่วยกันดู ช่วยกันตรวจสอบว่า ในการลงทุนนั้นเสี่ยงที่จะมีช่องการทุจริตหรือไม่ แต่ก็คิดว่า ข้าราชการเองคงไม่อยากเสี่ยงคุก เสี่ยงตะราง แต่แน่นอนว่า การลงทุนมันมีความเสี่ยงก็ต้องระมัดระวัง

กองทุนประกันสังคมมรสุมการเมืองเดลินิวส์