【แชมป์เปียนชิพ】‘ชาติ’ ทรงพลัง เพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเรา คุยกับ ธงชัย วินิจจะกูล (2/2)

Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ต่อเนื่องจากเอพิโสดที่แล้ว อยู่กับ ธงชัย วินิจจะกูล นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กับคำถามที่ค้างไว้ว่า แล้วชาติเกิดขึ้นเมื่อไร 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

พ่วงกับคำถามสำคัญว่าทำไมชาติจึงทรงพลัง รวมถึงแง่มุมความรู้สึก Sense of Belonging หรือความรู้สึกยึดโยงของมนุษย์ที่อาจทำให้เราไม่อาจไม่มี ‘ชาติ’ 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ชวนคิด ชวนถาม กับ ธงชัย วินิจจะกูล, ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ติดตาม Shortcut ปรัชญา ในช่องทางอื่นๆ

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Credits:

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

The Host ภาคิน นิมมานนรวงศ์, รัฐโรจน์ จิตรพนา

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Show Producer นัชชา ตันติวิทยาพิทักษ์, พันธวัฒน์ เศรษฐวิไล 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Video Editor เสาวภา โตสวาท

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Videographer ศักดิภัท ประพัทธวรคุณ, ธนกร ศักดิ์มณีกุล, พนาธร ไชยกุล

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Sound Designer Engineer กฤตพล จียะเกียรติ

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Recording Engineer ขจีพรรณ วิจิตรรัตน์

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Graphic Designer พุทธิพงศ์ โรจน์ศตพงค์

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Channel Manager เชษฐพงศ์ ชูประดิษฐ์

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Channel Admin นิพพิชฌน์ ชุลีนวน

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Social Video Creator พฤกษา แซ่เต็ง

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Proofreader ณัชชยา เมธากิตติพร

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Webmaster วิศิษฏ์ นิติพัฒนาภิรักษ์

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Social Media Admins สุทธกิตติ์​ สุทธาวรรณกุล, ธิติกร ลิ้มทองมณี, วนัชพร ดวงนิล, วิมลณัฐ พรศิริอนันต์, ธัญฐรัตน์ โกมลวัฒน์, มนัสชนก แก้วพรหม

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Archive Team

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

อ้างอิง:

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล‘ชาติ’ (nation) ไม่ใช่ ‘รัฐ’ (state) องค์ประกอบของชาติจึงอาจไม่ใช่เรื่องของรัฐบาล ดินแดน ประชาชน และอำนาจอธิปไตยแบบที่ท่องจำกันมาในแบบเรียนเสมอไป 

อ่าน “ชาติคืออะไร?” แปลโดย นภ ดารารัตน์ สำนักพิมพ์พารากราฟ (https://kledthai.com/9786164555228.html)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูลการมีดินแดนและเส้นเขตแดนที่ชัดเจนเป็นเงื่อนไขสำคัญของการจินตนาการหน้าตาของประเทศ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความเป็นชาติ

แต่ถ้าเส้นพรมแดนของแต่ละประเทศถูกขีดขึ้นในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน น่าคิดว่าก่อนมีเส้นพรมแดน เรามี “ชาติ” แบบที่เรามีตอนนี้หรือไม่ 

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ดูประวัติศาสตร์การเกิดขึ้นของเส้นพรมแดนทั่วโลกตั้งแต่ศตวรรษที่ 12 จนถึงปัจจุบัน ได้จาก “Map: All of the World’s Borders by Age” (https://www.visualcapitalist.com/map-worlds-borders-by-age/)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูลตัวอย่างที่ดีของประเด็นเรื่องการจำและการลืมในสังคมไทย ดู “สถาปัตยกรรม จำ-ลืม | echo” https://youtu.be/6G7OgGhAM6w?si=L7Cw3ofcrXS0aptQ  หนังสือที่ถกเถียงเรื่องจุดเริ่มต้นของชาติไทยที่รอบด้านที่สุดเล่มหนึ่งในตอนนี้คือ รวมบทความเรื่อง “เมื่อใดจึงเป็นชาติไทย” บรรณาธิการโดย ฐนพงศ์ ลือขจรชัย และ พิพัฒน์ พสุธารชาติ สำนักพิมพ์อิลลูมิเนชันส์เอดิชันส์ (https://www.illuminationseditions.com/product/35/)

และฟังเสวนาเปิดตัวหนังสือเล่มนี้ได้ที่ การ Live เสวนาหนังสือ เมื่อใดจึงเป็นชาติไทย (https://youtu.be/rRsb4pv6x5o?si=HFb8AxDM32uRG3OB)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูลแนวคิดเรื่อง “พลเมืองโลก” (Global Citizen) ก่อนให้เกิดข้อถกเถียงมาก โดยเฉพาะในหมู่คนที่เชื่อในอุดมการณ์ชาตินิยม เพราะคุณค่าบางอย่างในระดับสากลอาจขัดแย้งคุณค่าในระดับชาติ

ในภาษาไทย ข้อถกเถียงเหล่านี้อาจดูได้จาก

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

“ถกเรื่องความเป็น พลเมืองโลก ความหวังและอุปสรรคของการไปสู่โลกไร้พรมแดน” (https://techsauce.co/saucy-thoughts/globalcitizen-tsgs19)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

“Global Citizenship Education: เราจะสอนให้นักเรียนเป็นพลเมืองโลกได้อย่างไร” (https://thepotential.org/knowledge/global-citizenship-education/)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

ในวงวิชาการภาษาอังกฤษ มีคนวิจารณ์ไว้เช่นกันว่าแนวคิด “พลเมืองโลก” มีปัญหา แต่เหตุผลอาจไม่ใช่แค่ว่ามันขัดกับอุดมการณ์ชาตินิยม ดูเพิ่มเติมได้ที่

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

Challenges to Global Citizenship Education (https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10159716/1/9781032025414c03_p62-78.pdf)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูล

“Is Global Citizenship a Pedagogy for the Privileged?” (https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781003241874-5/global-citizenship-pedagogy-privileged-stacey-jones-alysa-perreras)

ชาติทรงพลังเพราะมันอยู่มานานกว่าชีวิตเราคุยกับธงชัยวินิจจะกูลอ่านประวัติศาสตร์ของแนวคิดเรื่อง “รักชาติ” vs. “ชังชาติ” ในสังคมไทยโดยย่อได้ที่ ชาตินิยม (คนรักชาติ / คนชังชาติ) เรียบเรียงโดย รองศาสตราจารย์ ดร.อรรถสิทธิ์ พานแก้ว (http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=ชาตินิยม_(คนรักชาติ_/_คนชังชาติ))