ขณะนี้ โรคอ้วนกำลังเป็นปัญหาคุกคามสุขภาพคนไทย เป็น 1 ใน 6 โรคที่ทำให้สูญเสียปีสุขภาวะของคนไทย ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติสำรวจประชากรอายุ 11 ปีขึ้นไป กว่า 55 ล้านคน พบ 10 ล้านคนกำลังประสบปัญหาภาวะโรคอ้วน น้ำหนักเกิน และผลการสำรวจสุขภาพคนไทยพบผู้มีภาวะน้ำหนักเกินและอ้วนสูง 36.5% และมีแนวโน้มป่วยโรคอ้วนสูงขึ้นทุกปี

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

ผศ.นพ.กำธร ยลสุริยันวงศ์ ประธานศูนย์ความเป็นเลิศด้านการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน รพ.สงขลานครินทร์ ระบุว่า จะเห็นได้ว่า 1 ใน 10 ของคนไทยในขณะนี้ มีน้ำหนักเกินมาตรฐาน ซึ่งโรคอ้วนเป็นสาเหตุของโรคเรื้อรัง อาทิ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง โรคข้อเข่าเสื่อม ภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจขณะหลับ บางรายอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

ทั้งนี้ รพ.สงขลานครินทร์ (มอ.)ได้จัดตั้งทีมดูแลส่งเสริมป้องกันและรักษาโรคอ้วน โดยมีทีมบุคลากรการแพทย์ดูแลอย่างครบวงจรแบบองค์รวม ปัจจุบันพัฒนาเป็นศูนย์ความเป็นเลิศด้านการผ่าตัดรักษาโรคอ้วน รพ.สงขลานครินทร์ (Songklanagarind Excellence Center For Obesity and Metabolic Surgery (SECOMS) ให้การรักษาผู้ป่วยโรคอ้วนทุพพลภาพหรือโรคอ้วนอันตราย ด้วยการผ่าตัดไปแล้วมากกว่า 1,000 ราย

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

การผ่าตัดโรคอ้วนสามารถทำโดยการผ่าตัดส่องกล้อง แผลเล็ก ๆ ที่หน้าท้องประมาณ 4-5 รู ขึ้นอยู่กับเทคนิคการผ่าตัด ทำให้เจ็บปวดหลังผ่าตัดน้อยลง ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็ว เกิดภาวะแทรกซ้อนน้อย ทั้งนี้การผ่าตัดที่นิยมคือ1. การผ่าตัดลดขนาดกระเพาะอาหาร ให้เหลือประมาณ 20% หรือเหลือความจุของกระเพาะประมาณ 100-200 มิลลิลิตร ผู้ป่วยจะรับประทานได้ลดลง อิ่มเร็วขึ้น ประสิทธิภาพในการลดน้ำหนักค่อนข้างดี

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

2. การผ่าตัดลดขนาดกระเพาะอาหารร่วมกับการลัดทางเดินอาหาร หรือ การผ่าตัดบายพาส โดยเป็นการตัดกระเพาะอาหารส่วนต้นที่ต่อลงมาจากหลอดอาหาร ให้เหลือเป็นกระเปาะขนาดเท่าลูกปิงปอง ความจุประมาณ 20-30 มิลลิลิตร หลังจากนั้นก็ตัดเอาลำไส้เล็กส่วนกลาง มาต่อเข้ากับกระเปาะกระเพาะอาหาร และนำปลายลำไส้เล็กส่วนต้นมาต่อเข้ากับลำไส้เล็กส่วนกลาง อาหารจะผ่านลงมาสู่กระเปาะกระเพาะอาหารซึ่งมีขนาดเล็ก ทำให้อาหารเคลื่อนผ่านไปยังลำไส้เล็กที่นำมาต่อไว้ โดยไม่สัมผัสกับน้ำย่อยที่สร้างมาจากกระเพาะอาหารส่วนที่เหลือ และที่สร้างมาจากตับและตับอ่อน จนกว่าจะผ่านมาถึงบริเวณที่ลำไส้เล็กมาต่อกัน ซึ่งช่วงที่อาหารยังไม่ถูกย่อยโดยน้ำย่อย ลำไส้ก็จะไม่สามารถดูดซึมสารอาหารได้ นั่นคือกลไกลดการดูดซึมสารอาหาร

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

3. การผ่าตัดลดขนาดกระเพาะอาหารร่วมกับการลัดทางเดินอาหาร แบบ เซดิ-เอส หรือเซดิส ซึ่งจะลดขนาดกระเพาะให้เหลือประมาณ 20% จากนั้นตัดแยกลำไส้เล็กส่วน duodenum ตรง 2-3 ซม. จากหูรูดกระเพาะอาหารส่วนล่าง แล้วนำไปต่อกับลำไส้เล็กส่วนปลายให้อาหารไม่ผ่านส่วนอื่นของลำไส้เล็กส่วนต้นและส่วนกลาง เพื่อลดการดูดซึมสารอาหาร และยังกระตุ้นการหลั่ง gut hormone หลายตัวด้วยกัน เช่น GLP-1, PYY เป็นต้น ซึ่งจะทำให้รู้สึกอิ่ม และยังช่วยกระบวนการ glucose homeostasis ให้ดีขึ้นด้วย ซึ่งหมายถึงทำให้ผู้ป่วยโรคอ้วนที่มีโรคเบาหวานร่วมด้วย สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ดีขึ้นหรือหายจากโรคเบาหวานได้ นอกจากนี้ยังมีกลไกอื่น ๆ ที่ช่วยในการลดน้ำหนัก และควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด เช่น change in bile acid circulation, change in gut microbiota เป็นต้น ด้วยการรักษาเทคนิคนี้ จะสามารถลดน้ำหนักได้มากกว่าวิธีอื่น และโอกาสที่โรคร่วมจะหายมีสูงกว่าวิธีอื่น ๆ.

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์

อภิวรรณ เสาเวียง

ทำความรู้จักเทคนิคตัดกระเพาะรักษาโรคอ้วนเดลินิวส์