เพื่อสืบสานและอนุรักษ์ประเพณีอันดีงามให้สืบไปชั่วลูกชั่วหลาน โดยเฉพาะขบวนแห่ส่างลอง (แห่ครัวหลู่) ตามแบบประเพณีโบราณ ที่มีทั้งความสวยงามและเต็มไปด้วยมนต์ขลังที่ทำให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างชาติให้เดินทางมาท่องเที่ยวยังจังหวัดแม่ฮ่องสอน พร้อมกับร่วมทำบุญสืบสานงานประเพณี

ปอยส่างลองเดลินิวส์

ประเพณีปอยส่างลอง หรืองานบวชลูกแก้ว คำว่า “ปอย” แปลว่า “งาน” ซึ่งหมายถึงงานเทศกาล งานมงคลต่าง ๆ ส่วนคำว่า “ส่าง” แปลว่า “พระหรือเณร” และคำว่า “ลอง” นั้นมาจากคำว่า “อลอง” แปลว่า “รัชทายาท” เมื่อนำมารวมกันจึงหมายถึง งานบวชเณรของเด็กที่แต่งตัวอย่างกษัตริย์

ปอยส่างลองเดลินิวส์

ผู้เป็นพ่อแม่ตลอดจนญาติมิตรของส่างลอง คือผู้ที่จะบวชเป็นเณร จะต้องเตรียมข้าวของประกอบพิธีและการจัดงานอย่างยิ่งใหญ่ โดยผู้ที่จะบวชจะมีการขี่ช้างม้าหรือนั่งบนบ่าโดยไม่ให้เท้าแตะพื้น และมีการแต่งการประดับประดาเสมือนเป็นกษัตริย์ โดยจะมีพิธีโกนผมเด็กที่จะเข้ารับเป็นส่างลอง มีพิธีอาบน้ำเงินน้ำทอง และแต่งกายให้ส่างลองด้วยชุดเจ้าชาย จะมีการแห่ขบวนส่างลองไปคารวะตามวัดต่าง ๆ จะมีการแห่ริ้วขบวนใหญ่ไปตามถนนสายหลักของหมู่บ้าน

ปอยส่างลองเดลินิวส์

วันแรก เรียกว่า “วันรับส่างลอง” ในตอนเช้าเจ้าภาพส่างลองจะนำบรรดาเด็กชายไปวัด เพื่อแต่งชุดส่างลองด้วยการนุ่งโจงกระเบนสีสดปล่อยชายด้านหลังยาวจับกลีบ คาดด้วยเข็มขัดนาคหรือเงิน สวมเสื้อแขนกระบอกโค้งงอน เสื้อปักฉลุลายดอกไม้สีต่าง ๆ ศีรษะโพกผ้าแพรเกล้ามวยเสียบด้วยดอกไม้ เช่น ดอกเอื้องคำ หรือดอกไม้อื่น ๆ แต่งหน้าส่างลองด้วยการ เขียนคิ้ว ทาปากสีแดง และสวมถุงเท้าสีขาว ถือเป็นการแต่งตัวอลองเต็มตัว พระสงฆ์ให้ศีลให้พรอบรมสั่งสอน จากนั้น “ตะแป ส่างลอง” หรือผู้ให้ขี่คอนำส่างลองไปนมัสการสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เช่น ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ศาลหลักเมือง เจ้าคณะจังหวัด และญาติผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ ในขบวนจะมี “ทีคำ” หรือร่มทองคำกางกั้นบังแดดให้ส่างลอง

ปอยส่างลองเดลินิวส์

วันที่ 2 เรียกว่า “วันแห่ครัวหลู่” เป็นวันแห่งเครื่องไทยทาน มีการแห่ส่างลองกับเครื่องไทยทานจากวัดปางล้อไปตามถนนสายต่าง ๆ ในช่วงเช้ามีผู้มีจิตศรัทธาร่วมขบวนมากมายเพื่อช่วยกันแบกหามเครื่องอัฐบริขาร เครื่องไทยธรรม ทั้งเล็กและใหญ่ ขบวนแห่ประกอบด้วยจีเจ่ (กังสดาล) ม้าเจ้าเมือง ต้นตะเป่ส่าพระพุทธ ต้นตะเป่ส่าพระสงฆ์ ปุ๊กเข้าแตก เทียนเงินเทียนทอง พุ่มเงินพุ่มทองอู่ต่องปานต่อง หม้อน้ำต่า อัฐบริขาร ดนตรีประโคมและขบวนแห่ส่างลอง โดยให้ส่างลองขี่คอพี่เลี้ยงเรียกว่า “ตะแปส่างลอง” มีกลดทองหรือ “ทีคำ” แบบพม่าไว้บังแดด ตอนเย็นมีการแสดงมหรสพสมโภชตามประเพณีไตที่วัดต่าง ๆ

ปอยส่างลองเดลินิวส์

วันที่ 3  เรียกว่า “วันข่ามส่าง” หรือ “วันหลู่” เป็นวันบรรพชาสามเณรและถวายเครื่องไทยทานแก่พระภิกษุสงฆ์ และเลี้ยงอาหารไต แก่ผู้ที่มาร่วมงาน เมื่อไปถึงวัดลูกแก้วทั้งหมดก็จะกล่าวขออนุญาตเพื่อทำการบรรพชาจากพระผู้ใหญ่ เมื่อท่านได้อนุญาต ลูกแก้วก็จะพร้อมกันกล่าวคำปฏิญาณตน และอาราธนาศีล แล้วจึงเปลี่ยนเครื่องแต่งกายจากชุดเสื้อผ้าส่างลองที่สวยงามมาเป็นผ้ากาสาวพัตร์สีเหลือง และเป็นก็สามเณรอย่างสมบูรณ์ ส่วนใหญ่มักบวชเป็นระยะเวลา 15 วัน ไปจนถึง 1 เดือน

ปอยส่างลองเดลินิวส์

ประเพณีบวชลูกแก้วหรือปอยส่างลอง ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมประจำปี พ.ศ. 2561 เพื่อเป็นหลักฐานสำคัญของชาติและส่งเสริมให้คนในชุมชนเกิดความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมของตนและเป็นการปกป้องคุ้มครองมรดกทางวัฒนธรรม นำไปสู่ความเข้าใจและเห็นคุณค่าในความแตกต่างทางวัฒนธรรมทั้งในระดับประเทศและระดับสากล

ปอยส่างลองเดลินิวส์

สำหรับการจัดประเพณีปอยส่างลองในพื้นที่ต่าง ๆ ของจังหวัดแม่ฮ่องสอน ในปี 2568 นี้ เริ่มที่อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน วัดหมอกจำแป่ 19-22 มีนาคม 2568 วันแห่ครัวหลู่ 21 มีนาคม เวลา 07.00 น. วัดหัวเวียง 1-3 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 2 เมษายน เวลา 07.00 น. วัดป่าลาน 18-20 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 19 เมษายน เวลา 07.00 น. วัดบ้านกลาง 1-3 พฤษภาคม 2568 วันแห่ครัวหลู่ 2 พฤษภาคม เวลา 07.00 น.

ปอยส่างลองเดลินิวส์

อำเภอปาย วัดม่วงสร้อย 25-27 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 26 เมษายน เวลา 16.00 น. อำเภอแม่สะเรียง วัดศรีบุญเรือง 4-7 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 5,6 เมษายน เวลา 16.00 น. วัดสุพรรณรังษี 4-6 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 5 เมษายน เวลา 16.00 น. วัดสบหารเหนือ 24-26 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 25 เมษายน เวลา 16.00 น. และอำเภอปางมะผ้า วัดโท้งสาแล 21-23 เมษายน 2568 วันแห่ครัวหลู่ 22 เมษายน เวลา 07.00 น. (กำหนดการอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาสม)

ปอยส่างลองเดลินิวส์

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแม่ฮ่องสอน เชิญนักท่องเที่ยวทั่วประเทศมาร่วมชื่นชมความสวยงามของวัฒนธรรมชาวไทยใหญ่และขบวนแห่ส่างลองอันยิ่งใหญ่ตระการตาในงานประเพณีปอยส่างลอง ประจำปี 2568 ณ จังหวัดแม่ฮ่องสอน ดูเพิ่มเติมทาง Facebook ททท.สำนักงานแม่ฮ่องสอน TAT. Maehongson

ปอยส่างลองเดลินิวส์