วันที่ 2 เม.ย.วันตรวจสอบข่าวลวงโลก เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 2 เม.ย. 2568 ที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับโคแฟค ประเทศไทย และภาคีเครือข่าย 20 องค์กร จัดงาน “สัมมนาระดับชาติเนื่องในโอกาสวันตรวจสอบข่าวลวงโลก ปี 2568 (International Fact-Checking Day 2025)” ภายใต้หัวข้อ “สงครามข้อมูล 2025 : โจทย์แห่งความจริงในยุควิกฤตความเชื่อมั่น (The Battle for Truth: Reclaiming Information Integrity in the Age of Distrust)” เนื่องจากเครือข่ายองค์กรตรวจสอบข่าวสากล กำหนดให้วันที่ 2 เม.ย. ของทุกปีเป็น “วันตรวจสอบข่าวลวงโลก” เพื่อติดอาวุธให้ประชาชนมีความรู้ พร้อมรับมือกับความท้าทายในยุคที่สถานการณ์ข่าวลวงและข่าวปลอมรุนแรงมากขึ้น

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

นางเบญจมาภรณ์ ลิมปิษเฐียร รองผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า ปัจจุบันข่าวลวง และข้อมูลที่บิดเบือน สามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็วและไร้พรมแดน จากรายงานความเสี่ยงระดับโลกประจำปี 2567 โดยเว็บไซต์ www.weforum.org เผยว่า ในอีก 2 ปี ข้างหน้า ข้อมูลเท็จและข้อมูลบิดเบือน จะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับ 1 ของโลก ที่ก่อให้เกิดความขัดแย้งทางการเมือง สังคม ส่งผลกระทบโดยตรงต่อเศรษฐกิจ ในไทยปีที่ผ่านมา ฮูสคอลล์ (Whoscall) แพลตฟอร์มระบุตัวตนสายเรียกเข้าที่ไม่รู้จักและป้องกันสแปม ได้รายงานว่า ปี 2567 คนไทยถูกหลอกลวงจากการโทรศัพท์ 38 ล้านสาย เพิ่มขึ้นจากปี 2566 สูงถึง 85% และถูกส่ง SMS หลอกลวง 130 ล้านข้อความ เพิ่มขึ้นจากปี 2566 สูงถึง 123% เป็นสถิติที่สูงสุดในรอบ 5 ปี

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

ในช่วงเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อไทย ในโลกออนไลน์ได้มีการแชร์ข่าวปลอมจำนวนมาก มิจฉาชีพอาศัยสถานการณ์ดังกล่าว ส่งลิงก์ผ่าน SMS และโพสต์ลิงก์ข่าวปลอม ก่อให้เกิดความไม่ปลอดภัยในทรัพย์สินและข้อมูลส่วนตัว
“สสส. ร่วมกับร่วมกับโคแฟค (ประเทศไทย) และภาคีเครือข่าย จัดงานสัมมนาระดับชาติฯ ส่งเสริมให้ประชาชนมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การตรวจสอบข้อมูล การรู้เท่าทันสื่อ และสนับสนุนให้เกิดกลไกเฝ้าระวังตรวจสอบสื่อและข้อมูลสุขภาพ เกิดเป็นวิถีปฏิบัติของสังคมในการใช้สื่ออย่างสร้างสรรค์

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

สำหรับผลการดำเนินงานของ โคแฟค ประเทศไทย ที่ สสส. ร่วมผลักดันสนับสนุนให้ทำหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริงบนสื่อออนไลน์ ตั้งแต่ปี 2563-2568 ขณะนี้มีข้อมูลข่าวลวงและข่าวจริงที่อยู่ในฐานข้อมูลมากกว่า 10,000 เรื่อง นับเป็นฐานข้อมูลขนาดใหญ่อันดับ 2 รองจากศูนย์ต่อต้านข่าวปลอมประเทศไทย มีผู้ใช้งานแพลตฟอร์มเพื่อสืบค้นข้อมูลมากกว่า 500,000 ครั้ง สะท้อนความสำเร็จในการร่วมมือกันของหน่วยงานทุกภาคส่วน ที่ร่วมกันสร้างสังคมแห่งความจริง ช่วยให้ประชาชนสามารถแยกแยะข้อมูลที่ถูกต้องจากข้อมูลที่บิดเบือน และมีภูมิคุ้มกันต่อภัยร้ายของข่าวลวง ”รองผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าว

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

รศ.ดร.ปรีดา อัครจันทโชติ คณบดีคณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า เสรีภาพในการแสดงออก ต้องเดินไปพร้อมกับความรับผิดชอบ และข้อมูลที่ถูกต้อง คือรากฐานที่เข้มแข็งของสังคม คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เดินหน้าสานพลังร่วมกับ สสส. โคแฟค ประเทศไทย และภาคีเครือข่าย มุ่งขับเคลื่อนหลักการตรวจสอบข้อเท็จจริง (Fact-checking) เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันทางข้อมูลให้ประชาชน ร่วมสร้างพื้นที่สื่อสารที่ปลอดภัย น่าเชื่อถือ เปิดรับความหลากหลาย ชวนคิด ถกเถียงอย่างมีเหตุผล และพัฒนาให้กลายเป็นพลังของการสื่อสารที่สร้างสรรค์และรับผิดชอบต่อสังคมร่วมกัน

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

น.ส.สุภิญญา กลางณรงค์ ผู้ร่วมก่อตั้งโคแฟค (ประเทศไทย) กล่าวว่า ผลสำรวจสถานการณ์การหลอกลวงทางออนไลน์ในประเทศไทย ไตรมาสที่ 1 ปี 2567 โดยสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.) พบว่ามีประชาชนถูกหลอกลวงทางออนไลน์และแจ้งความผ่านระบบออนไลน์กว่า 400,000 ราย เกิดมูลค่าความเสียหายสูงถึง 60,000 ล้านบาท สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาที่รุนแรงและส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย ปีนี้ โคแฟค ประเทศไทย ร่วมกับ สสส. เดินหน้ายกระดับการรับมือข้อมูลลวง ผ่านการทำงานร่วมกับองค์กรสื่อมวลชน 11 แห่ง มุ่งทำงานเชิงรุก เช่น การจัดทำแคมเปญ “บริจาคข่าวลวง” เพื่อนำมาวิเคราะห์ตรวจสอบข้อเท็จจริง และเผยแพร่ให้รับทราบข้อมูลที่ถูกต้องในวงกว้าง การส่งเสริมรางวัลให้กับองค์กรสื่อ นักข่าว อินฟลูเอนเซอร์ และคอนเทนต์ครีเอเตอร์ ที่ร่วมเฝ้าระวังตรวจสอบสื่อและข้อมูลสุขภาพ เชื่อว่าทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในการสร้างสังคมที่มีคุณภาพและสามารถรับมือกับข่าวลวงได้อย่างเข้มแข็งและยั่งยืน

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์

“ในงานจัดงานสัมมนาระดับชาติฯ มีกิจกรรมที่น่าสนใจมากมาย เช่น การเสวนา เรื่อง ‘สงครามข้อมูล 2025 : สื่อจะช่วยสังคมเข้าถึงข้อเท็จจริงได้อย่างไร จากคนในวงการสื่อมวลชนระดับแถวหน้า วงเสวนา Lightning Talks ‘ยกระดับ รับมือ ข้อมูลบิดเบือน 4.0’ โดยเหล่า fact-checkers เช่น โคแฟคไต้หวัน, สำนักข่าว AFP, ไทยพีบีเอส และชัวร์ก่อนแชร์ อสมท. นำเสนอพัฒนาการจากยุคโทรเลขถึงยุคเอไอ รับมืออย่างไรให้เท่าทัน โดย องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) นอกจากนี้ ยังมีไฮไลท์พิเศษ มินิคอนเสิร์ต พูดพร่ำฮัมเพลง ตามหาความจริง กับศิลปินชื่อดัง ศุ บุญเลี้ยง (จุ้ย) และวงทะโมน โดยทีมเยาวชนจากบุรีรัมย์อีกด้วย ทั้ง ขอชวนประชาชนทุกคนตรวจสอบข่าวให้แน่ใจก่อนแชร์ ป้องกันการถูกหลอกลวง สามารถเข้าใช้งานฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายได้ที่เว็บไซต์ cofact.org หรือ Line OA : @Cofact” น.ส.สุภิญญา กล่าว

ข้อมูลเท็จจะเป็นสาเหตุความเสี่ยงอันดับของโลกเดลินิวส์