‘เส้นทางศึกษาธรรมชาติ’ เปรียบเสมือนห้องเรียนธรรมชาติขนาดใหญ่ที่เปิดโอกาสให้มนุษย์ได้สัมผัสและเรียนรู้เกี่ยวกับความซับซ้อนของระบบนิเวศ ความหลากหลายทางชีวภาพ และความสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ทั้งยังมีบทบาทสำคัญในการสร้างความตระหนักและความเข้าใจเกี่ยวกับคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติให้แก่ผู้คนทุกกลุ่มวัย ยิ่งไปกว่ากว่านั้น เส้นทางศึกษาธรรมชาติยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการศึกษาค้นคว้าวิจัยเกี่ยวกับระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งข้อมูลที่ได้จากการศึกษาเหล่านี้จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการวางแผนการจัดการและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในระยะยาว

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

Sustain Daily ถือโอกาสชวนรู้จักอีกหนึ่งเส้นทางศึกษาธรรมชาติที่น่าสนใจในช่วงหน้าหนาวนี้ อย่าง ‘ผาหัวนาค’ แลนด์มาร์กประวัติศาสตร์ของจังหวัดชัยภูมิ ตั้งอยู่ในบริเวณอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ซึ่งเป็นพื้นที่อนุรักษ์ที่มีความอุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติอันหลากหลาย หน้าผาหินแห่งนี้มีลักษณะเด่นคือรูปทรงคล้ายกับหัวของพญานาคที่กำลังแผ่พังพาน ยื่นออกมาจากหน้าผาหลักอย่างสง่างาม ทำให้เป็นจุดชมวิวที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

ด้วยความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 905 เมตร ผาหัวนาคจึงเป็นจุดชมวิวที่สามารถมองเห็นทัศนียภาพอันกว้างไกลของเทือกเขาและท้องทุ่งโดยรอบได้อย่างชัดเจน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูหนาว บริเวณดังกล่าวจะมีอากาศเย็นสบาย และมีโอกาสได้พบเห็นทะเลหมอกยามเช้าที่สวยงาม

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

นอกจากความสวยงามทางธรรมชาติแล้ว ผาหัวนาคยังมีความสำคัญทางด้านธรณีวิทยา เนื่องจากเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มหินมอหินขาว ซึ่งเป็นกลุ่มหินทรายที่มีอายุหลายล้านปี การกัดเซาะของลมและฝนเป็นเวลานาน ทำให้เกิดเป็นรูปทรงหินที่แปลกตาและสวยงามหลากหลายรูปแบบ ซึ่งผาหัวนาคก็เป็นหนึ่งในผลงานชิ้นเอกของธรรมชาติที่เกิดจากกระบวนการทางธรณีวิทยา ดังนั้นการส่งเสริมและขับเคลื่อนเส้นทางศึกษาธรรมชาติแห่งนี้ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง จึงเป็นภารกิจสำคัญที่ต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ผาหัวนาคไม่เพียงแต่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติที่น่าสนใจ แต่ยังเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ด้านนิเวศวิทยาของภาคอีสานอีกด้วย

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

ดังที่ล่าสุด ‘บริษัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน)’ หรือ ‘EGCO Group’ โดย มูลนิธิไทยรักษ์ป่า ทุ่มเม็ดเงินกว่า 9.5 ล้านบาท พัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาค ภายในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา จังหวัดชัยภูมิ ด้วยเส้นทางที่มีความยาว 2.66 กิโลเมตร พร้อมด้วยจุดเริ่มต้นเส้นทาง (Trail Head) ป้ายสื่อความหมายธรรมชาติ และศาลานิทรรศการที่จัดสร้างขึ้นมาตรฐานเพื่ออำนวยความสะดวกและความปลอดภัยแก่นักท่องเที่ยว การพัฒนาเส้นทางในครั้งนี้มี ถือเป็นการเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสกับความงดงามของธรรมชาติและเรียนรู้เกี่ยวกับระบบนิเวศวิทยาและธรณีวิทยาของถิ่นอีสานอย่างใกล้ชิด โดยมีไฮไลท์สำคัญอย่าง ‘หินทรายอายุกว่า 125 ล้านปี’ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์สำคัญของพื้นที่แห่งนี้ โดย เอ็กโก กรุ๊ป และมูลนิธิไทยรักษ์ป่า ได้ส่งมอบเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคให้แก่ ‘กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช’ เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการส่งเสริมการท่องเที่ยวและการศึกษา

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

‘อรรถพล เจริญชันษา’ อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กล่าวว่า เส้นทางศึกษาธรรมชาติในอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ที่ได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิไทยรักษ์ป่า นับเป็นเส้นทางที่ 10 แล้ว ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลและกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในการเพิ่มพื้นที่สีเขียวและส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ โดยเฉพาะการศึกษาธรรมชาติ กรมฯ มุ่งหวังให้ประชาชนทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติได้สัมผัสความหลากหลายทางชีวภาพอันเป็นเอกลักษณ์ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งประกอบด้วยระบบนิเวศป่าที่หลากหลาย พันธุ์ไม้หายาก และซากดึกดำบรรพ์ที่สะท้อนประวัติศาสตร์ของภูมิภาค

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

เส้นทางศึกษาธรรมชาติแห่งนี้จะเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้ทั้งด้านธรณีวิทยา พืชพันธุ์ และระบบนิเวศของป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ความร่วมมือระหว่างกรมฯ กับภาคเอกชน เช่น เอ็กโก กรุ๊ป และมูลนิธิไทยรักษ์ป่า ที่ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2551 นับเป็นตัวอย่างที่ดีของการทำงานร่วมกันเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดยมีเป้าหมายเพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศและพัฒนาอย่างยั่งยืน บันทึกข้อตกลงความร่วมมือฉบับที่ 4 ระหว่างปี 2564 – 2569 ที่ได้ลงนามร่วมกัน ยิ่งตอกย้ำความมุ่งมั่นของทุกภาคส่วนในการดูแลรักษาป่าไม้ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ให้คงอยู่คู่ประเทศไทยสืบไป

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

ขณะที่ ‘ดร.จิราพร ศิริคำ’ กรรมการผู้จัดการใหญ่ EGCO Group และประธานกรรมการมูลนิธิไทยรักษ์ป่า กล่าวว่า เอ็กโก กรุ๊ป ให้ความสำคัญกับการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน โดยมูลนิธิไทยรักษ์ป่า ซึ่งเป็นองค์กรในเครือ ได้ดำเนินงานอนุรักษ์ป่าและฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพมาอย่างต่อเนื่องกว่า 22 ปี และล่าสุดที่ มูลนิธิฯ ร่วมกับอุทยานแห่งชาติภูแลนคา ได้พัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคขึ้น เพื่อให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวได้เรียนรู้และสัมผัสกับความมหัศจรรย์ของธรรมชาติอย่างใกล้ชิด เส้นทางนี้มีความโดดเด่นด้วยป่าบนพลาญหินอายุกว่า 125 ล้านปี ซึ่งเป็นระบบนิเวศที่หายากและมีคุณค่าทางวิชาการสูง การพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาค มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นพื้นที่เรียนรู้และพักผ่อนหย่อนใจที่ได้มาตรฐาน ภายใต้การออกแบบเส้นทางให้มีความปลอดภัย ครอบคลุมพื้นที่ลาดตระเวนและแนวกันไฟป่า เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดไฟป่า

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

ทั้งยังมีการทำศาลาพักผ่อนอย่าง ‘เฮือนเบิ่งตะเว็น’ ซึ่งจัดแสดงนิทรรศการบอกเล่าที่มาและสะท้อนคุณค่าของเส้นทางฯ นอกจากนี้ ในอนาคตยังมีแผนที่จะส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ธรรมชาติ โดยมีแผนที่จะอบรมและพัฒนาให้ชุมชนเป็นมัคคุเทศก์นำเที่ยว เพื่อสร้างรายได้และกระจายผลประโยชน์สู่ชุมชนอย่างยั่งยืน

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

สำหรับเส้นทางดังกล่าว ซึ่งมีระยะทางรวม 2.66 กิโลเมตร สามารถเดินสำรวจภายในเวลาประมาณ 1.5-2 ชั่วโมง มีจุดเด่นอยู่ที่การได้เดินเท้าผ่านแนวสันเขารูปอีโต้ (Cuesta) โดยตลอดเส้นทางจะสลับสับเปลี่ยนไประหว่างพลาญหินทรายและพื้นดินร่วนปนทราย ซึ่งแต่ละพื้นที่ก็จะรองรับพืชพรรณที่แตกต่างกันออกไป ทำให้ผู้เดินได้สัมผัสกับความหลากหลายของระบบนิเวศในบริเวณเดียวกัน และเป็นการเพื่ออำนวยความสะดวก มูลนิธิไทยรักษ์ป่าได้ดำเนินการพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคให้มีความพร้อมสำหรับการท่องเที่ยวอย่างเต็มรูปแบบ อาทิ การออกแบบเส้นทางให้มีความแข็งแรง ปลอดภัย และติดตั้งอุปกรณ์อำนวยความสะดวก เช่น เสานำทางและเชือกกั้นตามแนวหน้าผา รวมถึงระบบขอความช่วยเหลือฉุกเฉิน (SOS) ในบริเวณที่ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์

นอกจากนี้ ยังได้จัดทำป้ายสื่อความหมายธรรมชาติและป้ายให้ความรู้เรื่องพืชพรรณตลอดเส้นทาง เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้เกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัวอย่างละเอียด โดยเปิดให้บริการสำหรับนักท่องเที่ยวทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 น. ถึง 16.00 น. โดยจุดเริ่มต้นของเส้นทางอยู่ใกล้กับศูนย์บริการนักท่องเที่ยวผาหัวนาค และจุดสิ้นสุดจะเชื่อมต่อกับจุดชมวิวระเบียงหม่องเบิ่งตะเวน

เอ็กโกไทยรักษ์ป่าทุ่มงบล้านเปิดเส้นทางศึกษาธรรมชาติผาหัวนาคชูไฮไลท์หินร้อยล้านปีเดลินิวส์