วันนี้ (20 ม.ค. 68) ศูนย์ข้อมูลคุณภาพอากาศกรุงเทพมหานครรายงานเมื่อเวลา 07.00 น. พบว่าค่าเฉลี่ย 24 ชั่วโมงของฝุ่น PM2.5 อยู่ที่ 37.6-73 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (มคก./ลบ.ม.) ซึ่งเกินกว่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ที่ 37.5 มคก./ลบ.ม. ส่งผลให้มีพื้นที่ตรวจวัดค่าฝุ่นเกินมาตรฐานถึง 70 พื้นที่ และอยู่ในระดับสีส้ม ซึ่งเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

พื้นที่ที่มีค่าฝุ่นสูงสุด 5 อันดับแรก ได้แก่ เขตหนองแขม, เขตลาดกระบัง, เขตคลองสามวา, เขตหนองจอก และเขตภาษีเจริญ โดยเขตหนองแขมมีค่าฝุ่นสูงสุดถึง 73.0 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

สถานการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าปัญหาฝุ่น PM2.5 จำเป็นต้องมีมาตรการป้องกันและแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน ซึ่งการแก้ไขปัญหาดังกล่าว หลายฝ่ายอาจมองว่าจะต้องอาศัยเพียงงบประมาณมหาศาลในการลงทุนเทคโนโลยีควบคุมมลพิษ ทว่าความเป็นจริงกลับซับซ้อนยิ่งกว่านั้น

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

ข้อมูลจากศูนย์วิจัยกสิกรไทย ระบุว่า การแก้ไขปัญหาดังกล่าวจำเป็นจะต้องใช้มากกว่าเพียงงบประมาณในการลงทุน แต่ยังต้องอาศัยแนวทางที่ครอบคลุมและยั่งยืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเรียนรู้จากประสบการณ์ของประเทศอื่นๆ อย่าง ‘สิงคโปร์’ และ ‘อินโดนีเซีย’

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

สิงคโปร์เคยเผชิญกับวิกฤตหมอกควันรุนแรงในปี 2013 เมื่อค่า PM2.5 พุ่งสูงถึง 471 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งเกินกว่ามาตรฐานที่องค์การอนามัยโลกกำหนดไว้มาก รัฐบาลสิงคโปร์จึงได้ดำเนินมาตรการเชิงรุกหลายประการเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว อาทิ การออกกฎหมาย ‘Transboundary Haze Pollution Act’ ซึ่งถูกบังคับใช้ตั้งแต่ปี 2014 เพื่อกำหนดบทลงโทษอย่างเข้มงวดต่อบริษัทหรือบุคคลที่ก่อให้เกิดมลพิษข้ามพรมแดน โดยมีค่าปรับสูงถึง 100,000 ดอลลาร์สิงคโปร์ต่อวัน (สูงสุด 2 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์)

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

รวมถึงการส่งเสริมความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านเพื่อแก้ไขปัญหาร่วมกันในระดับภูมิภาคอาเซียน ผ่าน ‘ข้อตกลงอาเซียนว่าด้วยมลพิษจากหมอกควันข้ามพรมแดน’ (ASEAN Agreement on Transboundary Haze Pollution) ร่วมกับมาเลเซีย และอินโดนีเซีย

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

นอกจากมาตรการทางกฎหมายแล้ว สิงคโปร์ยังให้ความสำคัญกับการสนับสนุนทางเทคนิคและความช่วยเหลือด้านทรัพยากรแก่ประเทศเพื่อนบ้าน เช่น การฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ในการจัดการไฟป่า การแบ่งปันเทคโนโลยีที่ช่วยลดการเผาป่า และการสนับสนุนการพัฒนาเกษตรกรรมที่ยั่งยืน ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาที่ต้นเหตุและสร้างความยั่งยืนในระยะยาว ดังที่สิงคโปร์เคยส่งทีมผู้เชี่ยวชาญและอุปกรณ์ดับเพลิงเครื่องบิน C-130 เพื่อช่วยอินโดนีเซียควบคุมไฟป่าในพื้นที่เสี่ยง

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

สำหรับประเทศไทยที่ได้รับผลกระทบจากฝุ่น PM2.5 ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากประเทศเพื่อนบ้านอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และกำลังอยู่ระหว่างการผลักดัน ‘ร่างพระราชบัญญัติอากาศสะอาด’ เพื่อกำหนดมาตรการควบคุมมลพิษภายในประเทศแล้ว รัฐบาลไทยยังได้ร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวผ่าน ‘ยุทธศาสตร์ท้องฟ้าใส’ (Clear Sky Strategy) ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างไทย ลาว และเมียนมา ในช่วงปี 2567-2573 โดยมุ่งเน้นการลดมลพิษ PM2.5 จากภาคอุตสาหกรรม การขนส่ง การเกษตร และไฟป่า ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดมลพิษข้ามแดน ควบคู่ไปกับการวางแผนการจัดการมลพิษที่สอดคล้องกับสภาพภูมิอากาศและฤดูกาล

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์

จากการถอดบทเรียนของศูนย์วิจัยกสิกรไทย สะท้อนให้เห็นว่าการแก้ไขปัญหา PM2.5 นั้นจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชน รวมถึงการใช้มาตรการที่ครอบคลุมทั้งในระดับประเทศและระดับภูมิภาค โดยเฉพาะอย่างยิ่งการลงทุนในด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อพัฒนาระบบการตรวจวัดและควบคุมมลพิษที่แม่นยำยิ่งขึ้น

เงินอย่างเดียวแก้PMไม่ได้ลุยยุทธศาสตร์คืนท้องฟ้าใสเดลินิวส์